Τα κρινάκια της άμμου …

Τα καμαρώνω κάθε χρόνο ν’ ανθίζουν μέσ’ το κατακαλόκαιρο, να ομορφαίνουν και ν’ αρωματίζουν με το μεθυστικό τους άρωμα την παραλία μας, εκεί μπροστά 100 μέτρα απ’ το σπίτι μου φυτρωμένα στην αρμυρή άμμο…

Είναι τα περιβόητα κρινάκια της θάλασσας (Pancratium maritimum) ή κρινάκια της Παναγιάς μιας και πρωτοανθίζουν το Δεκαπενταύγουστο, ένα υπέροχο και σπάνιο φυτό που ανθίζει και με τη δυνατή και γλυκιά μυρωδιά του αποτελεί ένα αληθινό στολίδι της φύσης !!!

Ανήκει στην οικογένεια των Αμαρυλλιδών (Amaryllidaceae), είναι αυτοφυές φυτό και συναντάται σε αμμουδερές παραλίες όπου βρίσκονται θαμμένοι οι βολβοί του …Είναι πολυετές και ανθίζει από τον Αύγουστο μέχρι τον Οκτώβριο, τα δε άνθη του (τα κρίνα) εμφανίζονται μέσα από την καυτή άμμο, έχει το καθένα έξι πέταλα και διαμορφώνουν ένα στέμμα όπως οι ασφόδελοι και γι’ αυτό ονομάζεται «θαλάσσιος ασφόδελος» …

Το κρινάκι της θάλασσας ή παγκράτιο το παράλιο και ενέπνευσε με το κάλλος του τον αρχαίο καλλιτέχνη που το ζωγράφισε με περίσσεια τέχνη (τοιχογραφία) την υστεροκυκλαδική εποχή στην «οικία των γυναικών» της προϊστορικής πόλης του Ακρωτηρίου στην Σαντορίνη, όπως απεκάλυψε μετά 2500 χρόνια η αρχαιολογική σκαπάνη, απεικονίζεται σε τοιχογραφίες στην «Βίλλα της Αμνισού» στο Ηράκλειο, αποτυπώνεται σε μια λεκάνη στην Φαιστό και στην Κνωσό «ο πρίγκιπας των Κρίνων» !!!

Το κρινάκι άντεξε χιλιάδες χρόνια, ανταπεξερχόμενο στις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Δυστυχώς ,απέναντι στην ανθρώπινη επέμβαση «κατέθεσε τα όπλα»! Τώρα πια το εκτόπισαν οι δραστηριότητες μας στην άμμο! Η οικοδόμηση των παραλιών, οι χρήσεις στις παραλίες [ομπρέλες ,ξαπλώστρες κλπ], κοντεύουν να το εξαφανίσουν !!!

Το κρινάκι της άμμου, έχει χαρακτηρισθεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης, ως σπάνιο και απειλούμενο είδος και για την προστασία του, προτείνει.

α/ την οριοθέτηση και την προστασία των περιοχών που φύεται.

β/ την απαγόρευση κάθε δραστηριότητας που διαταράσσει τους αμμόλοφους, που είναι ο βιότοπος τους.

γ/ απαγόρευση, ακόμη και του καθαρισμού των ακτών, με εργαλεία που ανακατεύουν την άμμο.

Ο πολλαπλασιασμός τους γίνεται με 2 τρόπους. Είτε με τους βολβούς από τους οποίους αναφύονται, είτε από τους σπόρους, που μεταφέρονται από τον αέρα και τη θάλασσα και διασκορπίζονται παντού …

Οι καρποί όταν ωριμάσουν πετάγονται κατάμαυροι σαν κάρβουνα, σπόροι πολυγωνικοί, μαλακοί, περιβάλλονται από υλικό σαν σωσίβιο που τους επιτρέπει να ταξιδεύουν πάνω στα κύματα διανύοντας χιλιάδες μίλια, φθάνοντας στις ακτές από τη μια άκρη της Μεσογείου στην άλλη για τον πολλαπλασιασμό και την εποίκησή τους ….

Στο κέντρο τους έχουν ένα μικρό βολβό που είναι ο πραγματικός σπόρος. Θάβονται στην άμμο ψάχνοντας για υγρασία. Όσοι επιζήσουν μετά από 4-5 χρόνια θα ανθίσουν και θα συνεχίσουν τον κύκλο της ζωής τους !!!